Manuskripte zu den Werken Heloïsas und Abaelards

Heute existiert kein mittelalterliches Manuskript, welches die persönliche Handschrift Abaelards trüge. Dies hat seine Gründe. Näheres zu Werk und Wirkung Abaelards findet sich an anderer Stelle.

Einleitend soll auf die historische Erforschung der wenigen Manuskripte mit Werken Abaelards und Heloïsas eingegangen werden. Neben dem Quellenmaterial der Sammelwerke von Duchesne/Amboise, Cousin und Migne, die andernorts besprochen werden, sind vor allem die beiden folgenden Forschungsarbeiten für die Wiederentdeckung der Manuskripte von herausragender Bedeutung gewesen:

 

Aber auch im 20. Jahrhundert gelang es noch, weitere, z. T. als verloren angesehene Manuskripte zu entdecken, darunter Sentenzen-Sammlungen aus der Abaelard-Schule, die "Capitula heresum Petri Abaelardi", die Verteidigungssdchrift "Ne Iuxta Boetianum", einige "Planctus", Teile von "Sic et Non", einen Brief Abaelards gegen Bernhard von Clairvaux.

Die folgende Liste der vermutlich auch heute noch existierenden Manuskripte wurde aus unterschiedlichen Quellen kompiliert; die Aufzählung erfolgt deshalb ohne Gewähr für die Präsenz der Manuskripte und die dazugehörenden bibliographischen Angaben. Auch sind nicht alle Angaben vollständig. Alle Handschriften zu verifizieren - eine zeitraubende und auch kostspielige Angelegenheit - würde den Rahmen dieser Arbeit überschreiten.

Anschließend folgt noch eine kurze Aufstellung von Manuskripten, die als verschollen gelten.

 

Manuskripte und Codices

Werk Fassung Manuskript Erläuterung
? Assisi, Biblioteca conv. franc., 573
? Paris, Bibl. Nat. lat.13826 aus St. Germain des Prés; von Cousin als nutzlos erachtet
Apologeticus Berengarii Paris, Bibl. nat. Lat. 01896 eventuell Duchesnes Apologeticus Berengarii; "ex Bibliothea Christianissimi Regis"
Apologia or Confessio "Universis" Paris, Bibl. nat. Lat. 13057, p. 181-186 (S. XVI) Delisle, Inventaire... Saint-Germain-des-Pres, in : Bibl. de l'Ecole des Charles, 28, 1867, 599.
Apologia or Confessio "Universis" Wien, Nationalbibl. 998 (Theol. 329), f. 151-151v (S. XIII) Tabulae 1, 172
Apologia or Confessio "Universis" Cambrai, Bibl. Mun. 27, ff. 187v-189 (S. XII) Kathedrale von Cambrai
Apologia or Confessio "Universis" London, BL Cotton Otho C.XIV, ff. 187v-189 (S. XIII)
Apologia or Confessio "Universis" Oxford, BL Canon. Pat. Lat. 171, ff. 200v-201v (S. XII) aus Deutschland/Österreich?
Apologia or Confessio "Universis" Berlin, Staatsbibl. Lat. 181 (Phillipps 1732), f. 144v-146v (S. XII)" Rose, Verzeichnis der lat. Handschriften 1, Berlin, 1893, 413; Herkunft: Reims
Apologia or Confessio "Universis" Douai, Bibl. mun. 532, f. 181-189 (S. XIII) Cat. gen. in-quarto 6, Paris, 1878, 320, Nr. 26, aus Anchin
Apologia or Confessio "Universis" Oxford, Bodl. Add. C. 271, f. 84v-85 (S. XIV ex.) Monfrin, Abelard, 24
Apologia or Confessio "Universis" Paris, Bibl. nat. Lat. 01896, f. 192-193 (S. XIV) Lauer, Bibl. nationale. Cat. gen. 2, Paris, 1940, 229
Apologia or Confessio "Universis" Paris, Bibl. nat. Lat. 02923, f.48v-49v(S. XIX in.) Bibliothèque nationale. Cat. gen. 3, Paris, 1952, 282
Apologia or Confessio "Universis" Paris, Bibl. nat. fr. 920, 218-220 (S. XIII/XIV) altfranzösische Übersetzung
Apologia or Confessio "Universis" Paris, Bibl. nat. Lat.14511, f. 2 (S. XII) nur das Ende; Saint-Victor
Apologia or Confessio "Universis" Paris, Bibl. nat. Lat. 14193, f. 6v-7v (S. XII - XIII).
Apologia or Confessio "Universis" Paris, Bibl. nat. n. acq. Lat. 1873, f. 215v-216 (S. XV) Bibl. de I'Ecole des Chartres, 64, 1903, 513-514 ; Ch. Charrier, Heloise, Paris, 1933, 599
Apologia or Confessio "Universis" Paris, Bibl. nat. Lat. 02545, f.56v-57v(S. XVI) Cat. gen. 2, Paris, 1940, 510
Brief gegen Bernhard vor Sens Heidelberg, Univ. 71, f. 14v-15v (S. XII) Salem; an die "socii dilectissimi"; entdeckt von Klibanski (1930), editiert von Leclercq( 1953) und Klibanski (1961)
Briefwechsel Paris, Bibl. nat. 20001, f. 11-12v Hist. Cal., Ep. 7,8, früher Dijon BM 525, ff 204-27, von 1361
Briefwechsel Paris, Bibl. nat. Lat. 02923, f. 1-42 (S. XIV) aus Petrarcas Besitz; ohne den Text der Regel. Zusätzlich zur Korrespondenz ist enthalten (f. 43-51) Berengars Apologia,sein Brief an den Bischof von Mende, sein Brief gegen die Kartäuser,ein Dialog, die Apologia "Universis", Abaelards Brief an den Bischof von Paris; mit Petrarcas Randnotizen
Briefwechsel Paris, Bibl. nat. n. acq. Lat. 1873, f. 136-207v (S. XV ex.) zusätzlich zu den Briefen Fulkos Brief (f. 207v), Bernhards Epp. 188 und 191, die 19 Capitula,ein Brief von Papst Innozenz II (Ep. 194 in Bernhards Epistolarium), Bernhards Brief an Kardinal Guido (Ep. 192), Kurzfassung zweier Briefe an Innozenz (Epp. 189 und 190), seine Ep. 193 an Kardinal Ivo, und die Apologia "Universis"
Briefwechsel Paris, Bibl. nat. Lat. 02545, f. 1-55 (S. XV) enthält die Briefe 1-8 und die Regula Regula sanctimonialium (f. 1-54), Fulkos Brief (f. 54-55), St. Bernhards Epp. 188 und 191, die 19 Capitula von Sens, Ep. 194, und Abaelards Apologia "Universis"
Briefwechsel Paris, Bibl. Nat. 07273 Jean de Meungs Übersetzung ins Altfranzösische
Briefwechsel Paris, Bibl. nat. Lat. 13057, 10-181 (S. XVI-XVII) zusätzlich zu den 7 Briefen enthält es Abaelards Apologia "Universis" und seinen Brief an den heiligen Bernhard; stammt aus Saint-Germain-des-Prés 834 (olim 690)
Briefwechsel Paris, Bibl. nat. Lat. 02544, (f. 3-40v), (S. XIII-XIV) vermutlich Duchesnes Kopie aus Petaus Kollektion; enthält die Briefe 1-7
Briefwechsel Troyes, Bibl. mun. 802, f. 1-88v (S. XIII-XIV) Briefe 1-8,später (S. XV-XVI)mit Epitaphen ergänzt (f. 102v); das Manuskript gehörte dem Kapitel von Notre-Dame, später P. Pithou (verst. 1621) und dem Oratorium von Troyes; stammt eventuell aus dem Paraklet, als Amboise die Nonnen besuchte, unter Marie III de la Rochefoucauld (1593-1639)
Briefwechsel Douai, Bibl. mun. 797, f. 320-328 (S. XV) Nachtrag zum "Speculum historiale" von Vincent of Beauvais (S. XIII-XIV) enthält die Historia Calamitatum mit dem Beginn von Heloises Antwort
Briefwechsel Oxford, Bodl. Add. C. 271, f. 85v-106v (S. XIV) enthält die Briefe 1-5 (f. 85v-106v), die Apologia Berengarii (f. 76), Berengars Brief an den Bischof von Mende (f. 81v), und seinen Brief gegen die Kartäuser (f. 83 unvollständig), einen Dialog Abaelards und die Apologia "Universis"
Briefwechsel Paris, Bibl. nat. Lat 02025 Enthält die Anmerkungen Petrarcas, die dieser eigenhändig bei der Lektüre des Briefwechsels notiert hatte
Briefwechsel Paris, Bibl. nat. Lat. 02545 (S. XV oder XVI) eventuell Ausgabe, die F. d'Amboise unter dem Namen "Nanneticum exemplar" als Quelle erwähnt.
Briefwechsel Brügge, Stadsbibliotheek 398, f.21v Beginn der Hist. Cal.
Briefwechsel Notre-Dame, Indiana, University Memorial Library 30, ff. 162v-163v  Auszüge Hist. Cal., Ep. 2, 4-7, von 1463-1484
Briefwechsel   Oslo, Nasjonalbiblioteket, Schoyen-Kollektion, MS 2085 Manuskript Frankreich 1350, Herkunft 1. Henri Leclerc cat. 30(1910):8621; 2. Robert de Billy, French diplomat (1910-1953); 3. Grandson of Robert de Billy (1953-1995); 4. Sotheby's 5.12.1995:33.
Briefwechsel Reims, Bibl. mun. 872 (J 751), f. 112-154 (S. XIII-XIV) Briefe 1-7
Brief 11 über Beda und Dionysos Areopagita Paris, Arsenal, 1030, ff. 24v-26, (S. XV)  Saint-Victor
Brief 11 über Beda und Dionysos Areopagita Paris, Bibl. Nat. lat. 356, ff. 102-103v, (S. XII)  Beaupré, Diözese Baeuvais?
Brief 11 über Beda und Dionysos Areopagita Paris, Bibl. Nat. lat. 2445a, ff. 35v-37v, (S. XII)  St. Denis?
Brief 11 über Beda und Dionysos Areopagita Paris, Bibl. Nat. lat.  2447, ff. 17-2, (S. XIII)  St. Denis
Brief 11 über Beda und Dionysos Areopagita Paris, Bibl. Nat. lat. 2873B, ff. 16-19v, (S. XV)  Collège de Clermont
Brief 11 über Beda und Dionysos Areopagita Paris, Bibl. Nat. n.a.l. 1509, ff. 34-42 (S. XIII)  St. Denis
Capitula heresum Petri Abaelardi 14 Kapitel, außerhalb der Bernardinischen Tradition der 19 Kapitula Oxford, Balliol Coll. 148, f. 57-57v (S. XIII) Coxe, Calalogus... Aulisque Oxon. 1 (Oxford, 1852), Mynors, Cat. of the Manuscripts of Balliol Coll., Oxford (Oxford, 1963), 130
Capitula heresum Petri Abaelardi 14 Kapitel, außerhalb der Bernardinischen Tradition der 19 Kapitula Prag, Nat. MuS. XIII. C. 5320 Bartos, Cat. codd. manuscriptorum Musaei not. Pragensis Supis Riikopisy 2 (Prag, 1927).
Capitula heresum Petri Abaelardi 14 Kapitel, außerhalb der Bernardinischen Tradition der 19 Kapitula Paris, Arsenal 502 (514), f. 103v-104v (S. XIV) Martin, Catalogue, 354: nicht notiert
Capitula heresum Petri Abaelardi 14 Kapitel, außerhalb der Bernardinischen Tradition der 19 Kapitula Paris, Arsenal 268A (502), f. 248-249v (S. XII-XIII) Martin, Cat. des manuscrits de I'Arsenal 1 (Paris, 1885), 157
Capitula heresum Petri Abaelardi 14 Kapitel, außerhalb der Bernardinischen Tradition der 19 Kapitula Vatikan Lat. 0663, f. 3-4 (S. XIV) Vattasso/De' Cavalieri, Codd. Vat. Lat. 1 (Vatican, 1902), 517
Capitula heresum Petri Abaelardi 14 Kapitel, außerhalb der Bernardinischen Tradition der 19 Kapitula Oxford, Bodl. 375, f. 44v-46 (S. XIII) Coxe, Cat. Bibl. Bodl. (Oxford, 1858), Nr. 375
Capitula heresum Petri Abaelardi 14 Kapitel, außerhalb der Bernardinischen Tradition der 19 Kapitula London, Sion Coll. Arc. L. 40, 2 L. 13, f. 3-5v (S. XIII) Ker, Mediaeval Manuscripts in Brit. Libraries (Oxford, 1969), 273-274
Capitula heresum Petri Abaelardi 14 Kapitel, außerhalb der Bernardinischen Tradition der 19 Kapitula London, B.M. Royal 08. F. XV, f. 1-lv (S. XII-XIII) Warner/Gilson, Cat. of Western Manuscripts in the Old Royal and King's Coll. 1 (London, 1921), 272
Capitula heresum Petri Abaelardi 14 Kapitel, außerhalb der Bernardinischen Tradition der 19 Kapitula Barcelona, Ripoll C. 56, f. 36v-37 (S. XIII-XIV) Beer, Die Handschriflen des Kl. Santa Maria de Ripoll, in: Sitzungsb. Wien, 158 (1908), 98.
Capitula heresum Petri Abaelardi II die 19 Kapitula der Bernhardinischen Tradition, in Anhang zu Brief 119 nach Leclercq 117 Manuskripte, die hier nicht alle aufgeführt werden können Leclercq, "Les formes successives de la lettre-traite de Saint Bernard centre Abelard", in: Revue ben., 78 (1968), 89-93.
Carmen ad Astralabium Berlin Staatsbibliothek Preussischer Kulturbesitz, lat. oct. 172, ff. 1-17 (S. XIII/XIV) aus Italien? Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn, 1042 Verse
Carmen ad Astralabium Paris, Bibl. Nat. n.a.l. 561, ff. 35v-54v (S. XIII) Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn, 1037 Verse
Carmen ad Astralabium Madrid, BN 9210, ff. 112v-123a (S. XIII) Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn, 1014 Verse
Carmen ad Astralabium Paris Bibl. nat. n.a.l. 3061, ff. 1-8v (S. XIII) aus Italien; Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn, 461 Verse
Carmen ad Astralabium St. Omer, Bibl, Mun. 115, ff. 93-96 (S. XII) Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn; 452 Verse; aus Clairmarais
Carmen ad Astralabium Vatikan, Bibl. apostolica Rossi, 933, ff. 34-39 (S. XII) Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn; 452 Verse; aus Deutschland?
Carmen ad Astralabium Paris, Bibl, Nat. lat. 14809, ff. 23v-24v (S. XII) Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn; 206 Verse; Saint-Victor
Carmen ad Astralabium London, BL Burney 216, ff. 100vb-103va (S. XII) Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn; 445 Verse; aus Frankreich?
Carmen ad Astralabium London BL Cotton Vitellius C. VIII, ff. 18-19 (S. XII) Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn; 226 Verse; Rievaulx
Carmen ad Astralabium London BL Arundel 244, ff. 45v-46 Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn; 63 Verse; von 1316; aus Esslingen am Neckar
Carmen ad Astralabium Basel, Universitätsbibliothek, ed. D.iv.4, ff. 94-105 (S. XIII/XIV) Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn - Auszüge; 10 Verse
Carmen ad Astralabium Melk, Stiftsbibliothek, ed 1761, S. 428 (S. XV) Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn - Auszüge; 24 Verse; aus Melk
Carmen ad Astralabium Orléans, Bibl. Mun. 284, S. 183 (S XIV) Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn - Auszüge; 2 Verse; aus Fleury
Carmen ad Astralabium Paris, Bibl. Nat. lat. 8207, f. 20 (S. XIII/XIV) Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn - Auszüge; 2 Verse
Carmen ad Astralabium Rouen, Bibl. Mun. 553, f. 134 (S. XII/XIII) Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn - Auszüge; 3 Verse
Carmen ad Astralabium Paris, Bibl. Nat. lat. 14747, ff. 13, 45 (S. XV) Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn - Auszüge; 2 Verse
Carmen ad Astralabium Trier, Stadtbibliothek 1898, ff. 68v-69, 88-88v (S. XV) Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn - Auszüge; Verse 249-299 und 1517-1543
Carmen ad Astralabium Paris, Bibl. Nat. lat. 6469, ff. 61 Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn - Auszüge; 50 Verse; von 1250/60
Carmen ad Astralabium Bloomington, Indiana University library, fr. 99 (S. XII) Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn - Auszüge; zweizeiliger Vers
Carmen ad AstralabiumLeipzig, Universitätsbibliothek, Cod. lat. 212Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn - Auszüge
Carmen ad AstralabiumReims, Bibl. Mun., MS 212Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn - Auszüge
Carmen ad AstralabiumTroyes, Bibl. Mun., MS 215Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn - Auszüge
Carmen ad AstralabiumWien, Österreichische Nationalbibliothek, Cod. 901Moralgedicht Abaelards an seinen Sohn - Auszüge
Carmen figuratum Avignon, Bibl. Mun. 342, f. 1 (S. XV/XVI) Versus magistri Petri Abaelardi de incarnatione Verbi; ein akrostisches Gedicht in Form eines Rades, Abaelard zugeschrieben
Carmen figuratum Montpellier, Archives départementales de l'Hérault, 10 F 103, f. 2v (S. XII) Versus magistri Petri Abaelardi de incarnatione Verbi; ein akrostisches Gedicht in Form eines Rades, Abaelard zugeschrieben; aus Ste Marie de Quincy, Diözese Langres
Commentarius Cantabrigiensis in Epistolas Pauli Cambridge, Trinity College, B.I. 39, ff. 104-83 (S. XII) aus Buildwas Abbey; ein Kommentar, der Abaelard als "Philosoph" zitiert
Confessio fidei ad Heloissam Oxford, BL Add. C.271, ff. 77v-78 (S. XIV) Frankreich?
Confessio fidei ad Heloissam Orléans, Bibl. Mun. 78, f. 65 Fleury
Confessio fidei ad Heloissam Paris, Bibl. Nat. 920, 217-8 (S. XIV/XV) altfranzösische Übersetzung
De generibus et speciebus Orleans, Bibl. mun. 266 (222), f. 154-166 Kopie von Saint-Germain-des-Prés 1310, f. 168-175v (41-48v) (Cousin)
De profundis Paris, Bibl. Nat. n.a.l. 3126, ff. 87-90v (S. XII) aus Nevers; Sequenz Abaelards
De profundis Troyes, Bibl. Mun. 721, f. 145v (S. XII) Sequenz Abaelards
De profundis Settin (Sittin?), Archives du chapitre de sion 49, ff. 63v-65v (S. XIII) Sequenz Abaelards
De profundis Le Mans, Bibl. Mun. 223, f. 224-224v (S. XV) aus Nantes; Sequenz Abaelards
De profundis Paris Bibl. Nat. fr. 14410, f. 114v zitiert im Ordinale Paraclitense; Sequenz Abaelards
Dialogus inter Philosophum, ludaeum et Christianum London, B. M. Royal 11. A. V, f. 99-109v (S. XII - XIII) Warner, Gilson, Catalogue 1, London, 1921, 337 : from Merton Priory, co. Surrey; Text unvollständig
Dialogus inter philosophum, ludaeum et Christianum Cambridge, Trinity College, 0.5. 14, f. 1-28 (S. XVI-XVII) Abschrift von Balliol 296
Dialogus inter philosophum, ludaeum et Christianum Oxford, Queen's College, 284 (S. XVII) erwähnt bei Thomas, Dialogus inter philosophum, ludaeum et Christianum, Stuttgart 1970;demnach aus der Kollektion von Thomas Barlow; basiert auf Balliol 296 und einer unbekannten Kopie; voran steht: "Petri Abaelardi effigies ex codice vetusto adumbrata"
Dialogus inter philosophum, ludaeum et Christianum Oxford, Corpus Christi College, 312, f. 192-208 Excerpte von Fulman (1632-88)
Dialogus inter philosophum, ludaeum et Christianum Wien, Nationalbibl. 819, f. 1-59v (S. XII in.) Denis, Codd. manuscr. theol. bibl. Palatii Vindeb. I, 2, Wien, 1754, 1996: "Dialogus Petri Baiolardi" (manus paulo recentior); Tabulae 1, Wien, 1864, 138; Gottlieb, Miltelalt. Bibliothekskataloge Oesterreichs 1, Wien, 1915), 99; unvollendetes Werk; ersteditiertvon Rheinwald, ex codicibus bibliothecae Caesareae Vindobonensis 1831
Dialogus inter philosophum, ludaeum et Christianum = Collationes Oxford, Balliol Coll. 296, f. 161-189v (S. XIV) Mynors, A Catalogue, 314-317; das MS steht bei Bernardus, Catalog 2, Oxford, 1697, Nr. 8670. Hist. litt. 12, 131
Epithalamica Paris, Bibl. Nat. n.a.l. 3126, ff. 90v-91v Brautgesang; von 170/75 aus MS Nevers
Epithalamica Le Puy, Bibliothèque du Grand Séminaire, Prosolarium Ecclesiae Anicensis ff. 54-57 (S. XII) Brautgesang
Epithalamica Vic, Museum Episcopal, MS 105, f.60-60v (S. XII/XIII) Brautgesang
Epithalamica Paris, Bibl. Nat. lat. 1059, ff. 462v-463v, 330-330v Brautgesang; nur Text; aus Béziers
Ethika seu Scito Te Ipsum unvollständige Kopie von Buch 1 München, Bayerische Staatsbibliothek, (clm) 28363, f. 103-132 (S. XII) Ruf, Grabmann, Ein neuaufgef. Bruchstück, 5-9
Ethika seu Scito Te Ipsum unvollständige Kopie von Buch 1 Mainz, Stadtbibl. 76, f. 292v-320v (S. XV) Bernhards, "Zur Überlieferung mittelalt. theol. Schriften", in : Rech. de theol. anc. et mod., 19, 1952, 332
Ethika seu Scito Te Ipsum unvollständige Kopie von Buch 1 München, Bayerische Staatsbibliothek, (clm) 28362, f. 103-132v (S. XII) Frankreich?
Ethika seu Scito Te Ipsum unvollständige Kopie von Buch 1 München, Bayerische Staatsbibliothek, (clm) 18597, f. 4-51v (S. XV) Cat. IV, 3, München, 1878, 187, aus dem Codex Tegernseensis: "Petri Baiolardi Scito te ipsum."
Ethika seu Scito Te Ipsum unvollständige Kopie von Buch 1 München, Bayerische Staatsbibliothek, (clm) 14160, f. 39v-67(S. XII)
Codex vollständig online
.
entdeckt von RDP Benedictus Bonetus, erstveröffentlicht von Bernard. Pez aus einem Manuskript von St. Emmeram, Regensburg; der Text wurde vor 1165 in Prüfening verfasst; Mabillon (Iter Germanicum, 1717, 63f): Redeo ad S. Emmeranum in cuius bibliotecacodices amplius mille habentur, multi optimae...Tum alio Petri Abaelardi qui a plerisque Baiolardus dicitur. In hoc codice sunt eius Sententiae capitulis triginta septem comprehensae (ea est IntroductioadTheologiam), deinde liber qui dicitur Scito te ipsum de quo s. Bernardus Nosce te Ipsum
Ethika seu Scito Te Ipsum Buch 1 und Anfang von Buch 2 Oxford, Balliol Coll. 296, f. 061-079v (S. XIV) Mynors, A Catalogue of the Manuscripts of Balliol College, Oxford, 1963, 314-315; Luscombe, "Towards a New Edition of P. Abelards Ethica or Scito le Ipsum, in: Vivarium, 3, 1965, 115-127
Excerptum ? Melk, Stiftsbibliothek, 411, 188va-b ?
Exhortatio magistri ad discipulum Wien, Nationalbibl. 819, f. 59v-61 editiert in Anecdota ad hist. Eccl. Pertinentia, Rheinwald Berlin, 1831
Expositio Orationis Dominicae Multorum legimus orationes Seitenstetten, Stiftsbibliothek 257 ff. 289-290 (S. XV)
Expositio Orationis Dominicae Multorum legimus orationes Wien, Nationalbibl. 777, ff. 17-119v (S. XIII) Baumgartenberg
Expositio Orationis Dominicae Multorum legimus orationes Wien, Nationalbibl. 4913, ff. 230-231v (S. XV)
Expositio ad Hexaemeron 2. Redaktion Avranches, Bibl. mun. 135, f. 75-90 (S. XII - XIII), erstgedruckt von Martène und Durand 1717; stammt vom Mont-St.-Michel; Ende fehlt; Buytaert, "Abelards Exp. in Hexacmeron", in: Antonianum, 43, 1968, 163-194
Expositio ad Hexaemeron 1. Redaktion Kopenhagen, Royal Lib. E. don. var. 138, 4°, f. 9-16v und 19-25 (S. XII) Krarup, Kalalog 2, Kopenhagen, 1935, 17-18
Expositio ad Hexaemeron 2. Redaktion Paris, Bibl. nat. Lat. 17251, f. 31-46 (S. XII - XIII) anonymer Text; Hauréau, Notices et extr. 5, Paris, 1892, 236-245
Expositio ad Hexaemeron 3. Redaktion Vatikan Lat. 4214, f. 1-30v (S. XIII) anonymer Text; Stegmüller, Rep. bibl. 4, Madrid, 1954, 217
Expositio super Epistolae Pauli et super Psalterium Paris, Bibl. nat. Lat. 02543 von Oudin in der Colbertine Bibliothek entdeckt; enthält auch Kommentare über die Psalmen und den heiligen Paulus (Histoire litteraire 1763)
Expositio symb. Athanasii Paris, Bibl. nat. Lat. 561, ff. 43v-44v (S. XIII)
Expositio symb. Athanasii Paris, Bibl. nat. Lat. 3088, ff. 13-16v (S.XVII)
Expositio symb. Athanasii Seitenstetten, Stiftsbibliothek 257, ff. 290-291v (S. XV)
Expositio symb. Athanasii Wien, Nationalbibl. 4913, f. 236vr (S. XV)
Expositio symb. Athanasii Wien, Nationalbibl. 777, f. 119v-120v (S. XIII) Tabulae 1 (Vienna, 1864), 130, Baumgartenberg
Expositio symb. Athanasii Paris, Bibl. nat. Lat. 14511, f. 15-17 (S. XIII) Abaelard zugeschrieben; enthält auch drei "expositiones", die Lösungen der "problemata Heloisse" und die "epistola de studio litterarum", Saint-Victor
Expositio Symboli Apolostorum Paris, Bibl. nat. Lat. 14511, ff. 7-15 (S. XII) Saint-Victor, Abaelard zugeschrieben
Expositio Symboli Apolostorum Seitenstetten, Stiftsbibliothek 257, ff. 285v-289 (S. XV) Seitenstetten, im Gegensatz zu Paris 14511 Bernhard von Clairvaux zugeschrieben
Expositio Symboli Apolostorum Wien, Nationalbibl. 777, f. 112v-117 (S. XIII) Baumgartenberg, im Gegensatz zu Paris 14511 Bernhard von Clairvaux zugeschrieben
Expositio Symboli Apolostorum Wien, Nationalbibl. 4913, f. 232-236 (S. XV) im Gegensatz zu Paris 14511 Bernhard von Clairvaux zugeschrieben
Glossa in orationem dominicam Paris, Bibl. nat. Lat. 13582, f. 71v-74 aus Saint-Germain; wird Abaelard zugeschrieben; Lauer, Bibl. nationale. Cat. gen. 1, Paris, 1939, 207
Glossa in orationem dominicam Paris, Bibl. nat. Lat. 03417. f. 41-44 wird Abaelard zugeschrieben; Lauer, Bibl. nationale. Cat. gen. 1, Paris, 1939, 207
Glossa in orationem dominicam Paris, Bibl. nat. Lat. 00585, f. 41-43v (S.XIII-XIV) wird Abaelard zugeschrieben; Lauer, Bibl. nationale. Cat. gen. 1, Paris, 1939, 207
Glossae super Topica Paris, Bibl. Arsenal 910, ff 120v-121 Fragment aus Saint-Victor
Glossen 1.Glosse über Aristoteles De interpretatione 2. Glosse De divisionibus 3. Glosse zu Porphyrius' Isagoge 4. Glosse zu den Kategorien des Aristoteles Paris, Bibl. Nat. lat. 13368, f. 128-167v aus Saint-Germain-des-Prés
Hymnen Brüssel, Bibl. roy. 10147-10158, f. 81-96 (S. XIII in.) 96 Hymnen; entdeckt von Oehler ca 1841; deklariert als Epistolae Abaelardi: Cat. des manuscrits de la Bibl. royale des Ducs de Bourgogne 1 (Brussels 1842) 204 (10158) : "Abaelardi epistolae. Ad tuarum precum instantiam." aus der Diözese Liège?
Hymnen 61-63 (Marienhymnen) Épinal, Bibl. Mun. 235, ff. 194v-199 (S. XIII) St. Maur, Verdun
Hymnen 61-63 (Marienhymnen) Paris, Bibl. Nat. lat. 1029A, f. 243r-v St. Maur, Verdun
Hymnen Paris Bibl. Nat. fr. 14410, ff. 29-116v nur Incipits
Hymnen nos. Paris, Bibl. Nat. lat. 2040, f. 56r-v (S. XII/XIII)
Hymne "O quanta qualia" Zürich, Zentralbibliothek, MS Rh. 18, f. 56 (S. XIII/XIV) Rheinau, Diözese Konstanz
Hymne "O quanta qualia" Zürich, Zentralbibliothek, MS Rh. 21, f. 124v (S. XV) Rheinau, Diözese Konstanz
Hymne "O quanta qualia" Zürich, Zentralbibliothek, MS Rh. 27, f. 60v (S. XIII/XIV) Rheinau, Diözese Konstanz, ohne Neumata
Hymne "O quanta qualia" Zürich, Zentralbibliothek, MS Rh. 28, f. 150 (S. XIII) Rheinau, Diözese Konstanz
Hymne "O quanta qualia" Zürich, Zentralbibliothek, MS Rh. 59 (S. XIII) Rheinau, Diözese Konstanz
Hymne "O quanta qualia" St. gallen, Stiftsbibliothek 528, 285-86 (S. XIV/XV) aus Großmünster Zürich
Inventaires des meubles et effets du Paraclet de 1790 à 1792 Aube, Archive de l'Aube, Dossier 19.48
Kommentar De topicis differentiis Paris, Bibl. Nat. lat. 07493, ff. 168-183v mit Titel Abaelard (Topiken des Aristoteles) "Petri Abailardi super Topica glose" Bibliothèque du roi
Kommentar De interpretatione Paris, Bibl. Nat. lat. 15015
Kommentar Isagogen Oxford, Bodl. Laud. lat. 67 früheste Version
Kommentar Isagogen Wien, Nationalbibl. cvp 2486
Kommentar Isagogen, De interpretatione München, Bayerische Staatsbibliothek, (clm) 14779
Kommentar Kategorien Vatikan Reg. lat. 230
Kommentar Kategorien Padua, Biblioteca universitaria, 2087
Kommentare und Antworten zu Fragen von "Meister Peter Abaelard" London, British Library, Cotton Faustina A X angelsächsisches Manuskript
La nécrologie latine du Paraclet Troyes, Bibl. Mun.
Le livre des sépultures du Paraclet Paris, Bibl. Nat.
Logica = Dialectica Paris, Bibl. Nat. lat. 14614, f. 117-202 (S. XII) Kopien der logischen Werke Abaelards (Großteil); aus St Victor MMMC; beginnt mit "Liber partium (orationis)" über Porphyrius' Isagoge; endet mit dem ungewöhnlichen "Explicit feliciter."; kritisch editiert von De Rijk 1970
Logica ingredientibus 1. Isagoge desPorphyrius (f. 1-15v) 2. Kategories des Aristoteles (f. 16-43v) 3. Peri ermenias des Aristoteles (f. 44-72) Mailand, Biblioteca Ambrosiana, M 63 sup., f. 1-74 von Abaelard (Schluss nicht authentisch!) "Petri Abailardi in Porphyrii universalia, in predicamenta, in libros Perihermenias"; Kommentare zu den Isagogen, Kategorien und De interpretatione
Logica ingredientibus De interpretatione, Isagogen, Kategorien, De interpretatione, De syllogismis hypotheticis, De sophisticis elenchis Berlin, Deutsche Staatsbibliothek, lat. fol. 624, f. 97-146 anonymer Kommentar zu Peri ermenias mit dem authentischen Schluss Abaelards; von Grabmann als Teil der Logica Ingredientibus identifiziert
Logica Nostrorum petitioni 1. Glossen zu Porphyrius (f. 8-41).2. Glossen zuBoethius, De syllogismo categorico (f. 41ss) Lunel, Bibliotheque municipale, 6, f. 8-41 (S. XIII in.) erwähnt von Ch. De Remusat, wiederentdeckt und transskribiert von B. Geyer; lückenhaft
Logica: Liber divisionum, Liber diffinitionum Paris, Bibl. nat. Lat. 13386 vermutlich aus Fleury A. 4; nach Cousin identisch mit MS Saint-Germain-des-Prés (1310)
Lux orientalis - et amica Dei specialis Douai, Bibl. Mun. 825 ff. 140-140v (S. XII/XIII) ein Gedicht zum Lobpreis Mariens, in allen Manuskripten Abaelard zugeschrieben; Anchin
Lux orientalis - et amica Dei specialis London, BL Add. 22287, f. 128 (S. XII) ein Gedicht zum Lobpreis Mariens, in allen Manuskripten Abaelard zugeschrieben; Offement, Diözese Soissons
Lux orientalis - et amica Dei specialis Mons, Bibl. publique de la Ville 25, ff. 52v-53 ein Gedicht zum Lobpreis Mariens, in allen Manuskripten Abaelard zugeschrieben; St. Denis-en-Broqueroie, Diözese Cambrai
Lux orientalis - et amica Dei specialis Paris, Bibl. Nat. lat. 16565, f. 59 (S. XII) ein Gedicht zum Lobpreis Mariens, in allen Manuskripten Abaelard zugeschrieben
Lux orientalis - et amica Dei specialis Troyes, Bibl. Mun. 1916, f. 85 (S. XII/XIII) ein Gedicht zum Lobpreis Mariens, in allen Manuskripten Abaelard zugeschrieben; aus Clairvaux
Lux orientalis - et amica Dei specialis Vatikan, Bibl. apost. lat. 636, f. 125 (S. XII/XIII) ein Gedicht zum Lobpreis Mariens, in allen Manuskripten Abaelard zugeschrieben; aus Esrom, Diözese Roskilde
Monita ad Astralabium London, B. M. Burney 216, f. 100v and Cotton, Vitell. C. VIII. 3, f. 18 ersteditiert von Wright und Halliwell in einer Edition "Reliquiae Antiquae", London, 1841
Ne iuxta Boetianum - Apologia contra Bernardum Budapest, Országos Széchényi könyvtár, Széchényi 16, ff. 1-48v (S. XII) Exzerpte, zitiert von Thomas von Morigny; Clairvaux
Ne iuxta Boetianum - Apologia contra Bernardum München, Bayerische Staatsbibliothek, (clm) 28363, f. 132v-135 (S. XII) Ruf, Grabmann, Ein neuaufgef. Bruchstück, 10-18; nur etwa 1 Drittel erhalten: Abaelards Replik auf das erste Kapitel und den Beginn des zweiten
Paraclet Breviarium Chaumont, Bibliothèque Municipale, Ms 31, f. 1-245 (S. XV/XVI) "Breviaire du Paraclet, dit d'Abelard."; entdeckt von CarnandetT, Notice sur le Breviaire d'Abelard conserve a la bibl. de Chaumont, Paris, 1855. Dreves (Hymnarius, 5) beschreibt es als " Cod. Calmontanus, membranaceus, foliorum 245, S. XV-XVI) : Breviarium diurnale ad usum paraclitensem."
Paraclet Cartularium Troyes, Bib. Mun. 2284 f. 1-298 "Chartularium Paraclitensis coenobii" (A. Duchesne); editiert von Lalore, Cartulaire de I'abbaye du Paraclet, Paris, 1878
Paraclet Ordinarium Paris, Bibl. Nat. MS francais 14410, ff. 29-116v bald nach 1288; Paraklet
Paraclete Statutes Institutiones nostrae Troyes, Bibl. Mun. 802, ff 89r - 90v Paraklet
Planctus Florenz, Laur. Aedil. eccl. 197, f. 131v (S. XIII) editiert von VecchiI, Pietro Abelardo. I Planctus, in : Istituto di filol. Romanza dell'Umv. di Roma, Testi e manuali 35, Modena, 1951; mit Brief 2 und 4
Planctus I Abrahe proles...II Infelices filii...Ill Ad festas...IV Abissus...V Abner fidelissime...VI Dolorum solatium... Vatikan Reg. Lat. 288, f. 63v-64v (S. XII) 6 Planctus Abaelards; editiert von W. Meyer, Erlangen, 1890; er schreibt: "Die 6 Planctus zeigen den starken Mut, neue Rhythmen zu finden, neue Stanzen zu verbinden, ganze Poeme zu strukturieren, die mit den mutigsten Schöpfungen der frühen Meister dieser Kunst wetteifern, den alten Griechen des 7. bis 4. Jhdt. vor Christus..."; mit der Notation: "Petri Abaelardi varii planctus, suprascriptis neumis"; editiert von VecchiI, Pietro Abelardo. I Planctus, in : Istituto di filol. Romanza dell'Umv. di Roma, Testi e manuali 35, Modena, 1951; mit Brief 2 und 4: mit Neumen
Planctus Oxford, Bodley 79, ff. 53v-56 (S. XIII) Planctus 1-6 mit erhöhten Neumen
Planctus Paris, Bibl. Nat. n.a.l. 3126, ff. 88v-90v Planctus 6 mit erhöhten Neumen
Positio vocum sententiae Orléans, Bibliothèque municipale, 266, 276-278 Pophyrius' Definition der Genus, vermutlich aus der Schule Abaelards
Problemata Heloissae Paris, Bibliothèque Nationale, lat. 14511, ff. 18-44v (S. XV) erstgedruckt von Duchesne 1616; kopiert von Hugo Berthelot für Simon de Plumetot, 1371-1443
Quam venerabilis Wien, Nationalbibliothek 143, f. 12 (S. XIII) Quam venerabilis, impreciabilis, hic ades, o crux; ein uneditiertes Gedicht, eingeleitet mit: Versus Petri (A)Bailoardi in laudem crucis
Reportatio London, BL Cotton, Faustina A.X. ff. 151 bislang uneditierte Randnoten zu einem angelsächsischen MS; Meinung eines mag. p(etrus) abag(elardus) zu theologischen und ethischen Themen
Römerbriefkommentar Angers, Bibl. mun. 68, f. 1-26 (S. XII) Cat. sen. 3, Paris, 1898, 210-21; Affeldt, "Verzeichnis der Römerbriefkommentare", in: Traditio, 13, 1957, 349-406
Römerbriefkommentar Vatikan Reg. Lat. 242, f. 2v-74v (S. XIII) Wilmart, Codices Reg. lat. 1, Vatican, 1937, 578-585; erster Hinweis von Denifle, Die abendl. Schriftausleger, Mainz, 1905, 49-52
Römerbriefkommentar St. Gallen, Stiftsbibliothek 1716, 1-2 Prolog
Römerbriefkommentar Paris, Arsenal 1116, f. 80-84v (S. XII) Martin, Catal. 2, Paris, 1886, 286-289, Kurzversion
Römerbriefkommentar Oxford, Balliol Coll. 296, f. 80-189v anschließend Petri Abaelardi in epistulam ad Romanos glose
Sententie (Liber sententiarum) Original verschollen Charleville, Bibl. Mun. 67, ff. 72v-107v Wilhelm von St. Thierry, Epistola et disputatio adversus Abaelardum, enthält die Lehrsätze Abaelards aus dem Liber sententiarum
Sententie "Qoniam misso" Paris, Bibl. nat. Lat. 18108, f. 170r-177v (S. XII) Bruchstück (Palimpsest) eines Sentenzenbuches aus der Schule Abaelards mit zahlreichen Transskriptionsfehlern; erstübersetzt von J. Trimborn, 1962
Sententie Florianenses St. Florian, Österreich, Stiftsbibliothek XI.264, ff. 147-63 (S. XII) Ostlender, Florilegium Patristicum 19, Bonn 1929; aus der Abaelard-Schule
Sententie Petri Abaelardi - Sententie Hermanni Carpentras, Bibl. Inguimbertine. 110, f. 55-65v (S. XIII) erst erwähnt von Ostlender, in : Bull. Thomiste, 8, 1941, 229; Luscombe fand ein zusätzliches Kapitel "Utrum sacerdos dimittat peccata", The School, 313-315
Sententie Petri Abaelardi - Sententie Hermanni Pavia, Univ. Aldini 49, f. 73-88v (S. XII) Titel: "Sententie magistri Petri Abaialardi". Ersterwähnt von Ostlender in Bull. Thomiste, 8, 1931, 229
Sententie Petri Abaelardi - Sententie Hermanni Wien, Nationalbibliothek 998, f. 177 aus Göttweig, über die göttliche Macht (Exzerpt)
Sententie Petri Abaelardi - Sententie Hermanni Trier, Stadtbibl. 591, f. 114v-115v (S. XII - XIII) wahrscheinlich von St. Eucharius in Trier. Es entspricht dem Kölner Manuskript; Weisweiler, "Eine neue Bearbeitung von Abaelards Introductio und der Summa Sententiarum" in Scholastik, 9, 1934, 366-368
Sententie Petri Abaelardi - Sententie Hermanni München, Bayerische Staatsbibliothek, (clm) 14160, f. 1-38v (S. XII). Codex vollständig online. ursprünglich aus den Kloster Prüfening, dann in St. Emmeran, Regensburg; aus der Abaelardschule von einem Meister Hermannus, der die 2. Redaktion der Theologia Scholarium benutzte; ersteditiert von Rheinwald unter dem Titel: Epitome Petri Abaelardi 1835; der Titel lautete: "Sententie magistri Petri Abaelardi"; Ostlender klärte 1932 die Autorenschaft
Sententie Petri Abaelardi - Sententie Hermanni Princeton, Univ. R. Garrett 169, f. 83v-151v (S. XII) aus Admont in der Steiermark; entdeckt von Gietl, Die Sentenzen Rolands, Freiburg i.B., 1891, 22; trug die Nummer 729; Titel von späterer Hand : "Sentencie Petri Baiolardi";De Ricci, Census of Med. and Ren. Manuscripts in the United States and Canada 2, New York, 1937, 2295. 1935 an Goldschmidt (London verkauft, kam später nach Baltimore.Sein Bestand in Admont ist für 1376 dokumentiert, als der Bibliothekarr Peter von Arbus es als " Sentencie Petri Bailardi." auflistete
Sententie Petri Abaelardi - Sententie Hermanni Köln, Hist. Archiv W. 137, f. 5-5v (S. XII) entdeckt von Weisweiler, Das Schrifltum, 211; Auszüge in "Un manuscrit inconnu", 245-269; das Manuskript gehörte den Regularkanonikern der Insel Niederwerth, Vallendar, Rhein,später den Jesuiten in Koblenz. Luscombe, The School, 85f
Sententie Petri Abaelardi - Sententie Hermanni Paris, Bibl. nat. Lat. 18108, f. 76v-77v (S. XII) Delisle, Inventaire, in Bibl. de I'Ecole des Chartres, 31, 1870, 542, von Saint-Martin-des-Champs, Paris; beschrieben von Landgraf, Ecrits theol. de l'ecole d'Abelard, in: Spic. s. Lov., 14, 1934; enthält nur die Kapitel 12-18 der Rheinwald-Edition
Sententie Petri Abaelardi - Sententie Hermanni München, Bayerische Staatsbibliothek, (clm) 16085, f. 104-142v (S. XII) aus St. Nikolaus vor Passau; Weisweiler, Das Schrifltum, 190,und "Un manuscrit inconnu", 245-269. Luscombe, The School, 84-85. Cat. IV, 3, München, 1878, 50
Sententie Petri Abaelardi - Sententie Hermanni St. Gallen, Stiftsbibl. 69, p. 417-448 (S. XII) Scherrer, Verz. der Handschriflen der Stiftsb. von St. Gallen, Halle, 1875, 30, identifiziert von Grabmann, Gesch. der schol. Methode 2, Freiburg i.B., 1911, 223
Sententie Petri Abaelardi - Sententie Hermanni Florenz, Laur. Aedil. 142, p. 199-203 (S. XII) Bandini, Bibl. Leop. Laur. 1, Florence, 1791, 416-418; Herkunft aus der Kathedrale von Florenz; nur Excerpte der Sententie Hermanni. Riviere, "Quelques faits nouveaux sur l'influence theol. d'Abelard", in Bull. de litt. eccl., 32, 193, 107-113
Sententie magistri Omnebene München, Bayerische Staatsbibliothek, Cod. Simulatus 168 Original (clm) 19134 verbrannt; es existiert eine Abschrift Gietls und eine Photokopie Cod. Sim. 168
Sententie magistri Rolandi editert von Gietl 1891; die sentenzen Rolands, nachmaliger Papst Alexander III; aus der Abaelard-Schule
Sententie Parisienses Paris, Bibl. nat. Lat. 18108, f. 70r-75v (S. XII) Sentenzenbuch aus der Schule Abaelards; entdeckt von Landgraf, 1930
Sententie secundum magistrum Petrum Orleans, Bibl. mun. 266, f. 278-281 nach Minio-Paluello vermutlich von Abaelard; in: Twelfth Century Logic II, Rom 1959, 111-121
Sermo 14: Expositio orationis dominice Paris, Bibl. nat. Lat. 14511, f. 27-28 (S. XII-XIII) Van den Eynde, "Le recueil des sermons d'Abelard", in :Antonianum, 37, 1962, 17- 24; aus Saint-Victor
Sermones Einsiedeln, Stiftsbibliothek, 300, f. 74-94 (S. XII) Sermones zu den Unschuldigen und zum Heiligen Stephanus; Meier, Cat. codicum manuscr. qui in bibliotheca mon. Einsidlensis OSB servantur 1, Einsiedeln-Leipzig, 1899, 274-275
Sermones Paris, Bibl. nat. Lat. 14511, f. 2-7 (S. XII) Saint-Victor
Sermones Paris, Bibl. nat. Lat. 14410 Ordinale Paraclitense, enthält die Incipits
Sermones Colmar, Bibliothèque Municipale, 128, , f. 151-160v (S. XII) 3 (anon.) Sermones von Abaelard (Nr. 30 Pro sanctimonialibus de Paraclito, 2, 4)
Sic Et Non Einsiedeln, Stiftsbibliothek, 300, f. 1-74 (S. XII) Meier, Cat. codd. qui in Bibl. Monasterii Einsidlensis Servantur, Einsiedeln, 1899, 274-275; Das Manuskript enthält (f. 74-94) auch Predigten Abaelards (2; 32; 25; 34; 4)
Sic Et Non Brescia, Bibl. Queriniana A. V. 21, f. 17-64v (S. XII) ersterwähnt in Grabmann, Ein neuaufgef. Bruchstuck der Apologia Abaelards, in: Sitzungsber. der Bayer. Akademie der Wissensch., philos.-hist. Abt. 5, München, 1930, 22
Sic Et Non Cambridge, Univ. Lib. Kk. III. 24, f. 67v-159 (S. XII) A Catalogue of Manuscripts 3, Cambridge, 1858, 631-633
Sic Et Non London, B.M. Royal 11. A. V, f. 73-98v (S. XII-XIII) Warner-Gilson, Catal. 1, 337; Stegmüller, Rep. comm., p. 301, Nr. 623; Luscombe, The School, 92; enthält die Kapitel 8-11
Sic Et Non Avranches, Bibl. mun. 121 (237), f. 132-207 (S. XIII) Cat. gen. 10, Paris, 1889, 11: vom Mont-Saint-Michel. Hist. lilt. 12, 131: Das Exlibris: "Iste liber est monasterii montis sancti Michaelis in periculo maris." Nummer 237; verwendet von Cousin, Ouvrages inedits 3-163
Sic Et Non Cambridge, Corpus Chr. Coll. 165, f. 1-369 (S. XVI) James, A Descriptive Catalogue , Cambridge, 1912, 374; offensichtlich eine Kopie des University Library MS
Sic Et Non Douai, Bibl. mun. 357 (96), f. 140-156 (S. XIII) Cat. gen. in-quarto 6, Paris, 1878, 190 aus Anchin. Martène und Durand, Thes. nov. anecd. 5, Paris, 1717, 1148; nach Luscombe fehlen einzelne Folios
Sic Et Non Montecassino, Bibl. abbaziale 174, p. 277-451 (S. XIII) Inguanez, Codicum Casin. manuscr. catalogus , Montecassino, 1915, 257-258. Fragmente veröffentlicht von Tosti, Storia di Abelardo, Neapel, 1851, 295-315und Rom, 1887, 373-388
Sic Et Non München, Bayerische Staatsbibliothek, (clm) 18929, f. 15-105 (S. XIII) Rheinwald, 1835 unter der Nummer C. T. Lat. 926; Halm, Catal. IV, 3, München, 1878, 221, aus dem Kloster Tegernsee (926). Editiert von Henke und LindenkohlL, Sic et Non, Marburg 185; Codex Tegernseensis, voran steht das Decretum Gelasii (f. 1-14)
Sic Et Non Tours, Bibl. mun. 85, f. 106-118v (S. XII) Cat. gen. 37, Paris, 1900, 47 aus Marmoutiers, Tours; verwendet von Cousin; Martèneund Durand verwendeten das MS für ihre Edition der "Theologia Christiana" in Thes. nov. anecd. 5, Paris, 1717, 1139-1359
Sic Et Non Zürich, Kantons- und Universitatsbibl. Car. C. 162, f. 23-38v (S. XIII in.) Mohlberg, Katal. I, , Zürich 1932, 136; Bruckner, Scriptoria IV, 98; Lehmann, Mittelalt. Bibliothekskat. I, 461;
Sic et Non: Tractatus magistri Abaielardi de sacramento Altaris Turin, Bibl. naz. 749 (E. V. 9), Nr. 2, f. 169-175 Kapitel 117 von Sic et Non; aus dem Besitz des Königs von Sardinien (laut Histoire litteraire 1763)
Soliloquium Paris, Bibl. Nat., 1896, f. 187r (S. XIV)
Soliloquium Paris, Bibl. Nat., 2923, ff. 47v-48v (S. XIII)
Soliloquium Oxford, BL Add.C. 271, ff. 83v-84v (S. XIV)
Super Categorias Aristotilis Paris, Bibl. nat. Lat. 14164, f. 117-202 ehemals Saint-Victor 844
Theologia Christiana München, Bayerische Staatsbibliothek, (clm) 18929 ex codicibus monasterii S. Emmerammi Ratisbonensis Rheinwald 1835
Theologia Christiana 3. Redaktion Montecassino, Bibl. abbaziale, Archivio della Bada, 174, pp. 133-276 (S. XIII) Tosti, Storia di Abelardo e de suoi tempi, Neapel, 1851, 286-294 und Rom, 1887, 267-288
Theologia Christiana 2. Redaktion Vatikan Reg. lat. 159, f.1-115 (S. XII) Wilmart, Codices Reg. Lat. , Vatican, 1937, 377-378
Theologia Christiana 1. Redaktion Durham, Cathed. Lib. A. IV. 15, f. 57-65v (S. XII) Buch 1; Buytaert, "An Early Redaction of the Theologia Christiana" in Antonianum 37, 1962, 481-495
Theologia Christiana 3. Redaktion Tours, Bibl. mun. 85, f. 133-155v (S. XII) stammt aus Marmoutiers; erstveröffentlicht von Martène und Durand, Thes. nov. anecd. 5, Paris, 1717, 1156-1360 und Cousin, Opera 2, Paris, 1859, 359-566; das Ende ist lückenhaft, es wurde mit den italienischen MS ergänzt
Theologia Scholarium Auszug Salzburg, Erzabtei aV2, f. 105 (S. XII) eventuell auch Theologia Christiana
Theologia Scholarium Angers, Bibl. Mun. 68
Theologia Scholarium 1.Redaktion: "Discipulorum meorum nostrorum petitioni satisfacientes..." Heiligenkreuz, Stiftsb. 153, f. 83-87 (S. XII) lückenhafter, anonymer Text, vermutlich Kopie des Manuskriptes von Fritzlar (jetzt) Fulda
Theologia Scholarium 1.Redaktion: "Discipulorum meorum nostrorum petitioni satisfacientes..." Zürich, Zentralbibl. C 61 (284), f. 53v-60v (S. XII-XIII) erwähnt von Van den Eynde, " La Theologia Scholarium", 225 Beginn: "Incipit tractatus utilis de sancta trinitate." Bricht ab mit: "Omne quod a deo est filium"
Theologia Scholarium 1.Redaktion: "Discipulorum meorum nostrorum petitioni satisfacientes..." Fulda, Seminarbibl. (ohne Nummerierung), f. 77-80v (S. XII) erstmals erwähnt von Landgraf, in: Scholastik 9 (1934), 227
Theologia Scholarium 2. Redaktion: "Scholarium nostrorum petitioni..." Tours, Bibl. mun. 85, f. 156-158v (S. XIII) erste Hälfte des ersten Buches; endet mit den Worten " quod non sensum habeat in deum"; Grabmann, Die Geschichte der schol. Methode 2 (Freiburg i.B. 1911), 175
Theologia Scholarium 3. Redaktion: "Scholarium nostrorum petitioni..." Magdeburg, Domgymnasium 34, f. 193-261 v (S. XV) erwähnt in Dittmar, Die Handschriften und alten Drucke des Dom-Gymnasiums Magdeburg, 1878, 20-21
Theologia Scholarium 3. Redaktion: "Scholarium nostrorum petitioni..." London, B.M. Royal 8. A. I, f. 3-69 (S. XIII) drei Bücher; Titel: "Petri Abaialardi in tractatum eius qui dicitur scolaris prefacio." ; erwähnt in Luscombe, The School, 67
Theologia Scholarium Berlin, Deutsche Staatsbibliothek, Magdeburg 34, ff 193-261v
Theologia Scholarium 3. Redaktion: "Scholarium nostrorum petitioni..." Douai, Bibl. mun. 357 (96), f. 108-139v (S. XIII) Bücher I und II; der Titel: "Petri Abailardi tractatus qui dicitur Solaris"; plötzlicher Abbruch am Ende des zweiten Buches " per Verbum sive per Filium die"; das Manuskript enthält auch Abaelards Sic et Non (f. 108-139v.)
Theologia Scholarium 3. Redaktion: "Scholarium nostrorum petitioni..." Koblenz-Ehrenbreitstein, Kapuziner-Archiv (ohne Nummerierung), f. 103-161 (S. XV) erwähnt in Koch, Meier, Zentralblatt für Bibliothekswesen 60, 1943, 152, einst im Besitz von Nicolas von Cusa
Theologia Scholarium 4. Redaktion: "Scholarium nostrorum petitioni..." Paris, Bibl. nat. Lat. 14793, f. 1-69v (S. XIV - XIV) Duchesne, D'Amboise, P. Abaelardi Opera, Paris, 1616, 973-1136; endet mit "cetera desunt". Revidiert von Cousin, Petri Abaelardi Opera 2, Paris, 1859; vormals Stift Saint-Victor (Duchesne), kopiert von Simon de Plumetot
Theologia Scholarium 4. Redaktion: "Scholarium nostrorum petitioni..." Paris, Arsenal 265, f. 65-94v (S. XIII) Fragment des dritten Buches; erwähnt von Ostlender, "Die Theologia Scholarium", 274, vormals Stift Saint-Victor (Duchesne)
Theologia Scholarium 5. Redaktion: "Scholarium nostrorum petitioni..." - Kurzfassung München, Bayerische Staatsbibliothek, (clm) 4600, f. 68v-72v (S. XII), stammt aus dem Kloster Benediktbeuren; eine Kurzfassung der "Theologia Scholarium" vermischt mit Texten der "Summa Sententiarum"; erwähnt in Weisweiler, Das Schrifttum, 86
Theologia Scholarium 5. Redaktion: "Scholarium nostrorum petitioni..." Oxford, Balliol Coll. 296 (458), f. 001-060v (S. XIV) beträchtlich länger als die vierte Redaktion; erstveröffentlicht von Cousin, P. A. Opera 1, Paris, 1859, 2-149; MS Oxford, Bodl. 8615, ist eine Kopie von Balliol 296 aus dem 17.Jahrhundert;
Theologia Scholarium 5. Redaktion: "Scholarium nostrorum petitioni..." Oxford, Bodl. 8615 Kopie von MS Oxford, Balliol Coll. 296 aus dem 17.Jahrhundert
Theologia Summi Boni 1. Redaktion Erlangen, Univ. 128 (Irm. 229), f. 27-65v (S. XII) stammt aus der Zisterzienserabtei Heilbronn
Theologia Summi Boni 1. Redaktion Oxford, Bodl. Lyell 49, f. 101-128v (S. XII) erstbeschrieben von Häring, "A Third Manuscript of Peter Abelards Theologia Summi Boni", in : Med. Studies, 18, 1956, 215-224; stammt aus Stift Admont (Österreich), Nov. 1936 gekauft von Goldschmidt (London)
Theologia Summi Boni 2. Redaktion Berlin, Staatsbibl. Theol. lat. oct. 95, f. 1-64 (S. XII) erstbeschrieben von Ostlender, "Petri Abaelardi Theologia Summi Boni" in : Beitrage, 35, 1939, 12; stammt aus dem Benediktinerkloster Hautmont, Diözese Cambrai. Der Kopist war Benediktiner aus der Abtei Liessies
Tractatus de Intellectibus Avranches, Bibl. mun., 232, f-64r-68v alte Nummer 2963, kommt vom Mont St. Michel (Falscher Titel: D'Abélard sur la Physique d'Aristote)
Un nombre très important de document originaux de 1131 à la Révolution francaise (Paraclet) Aube, Archive de l'Aube, Dossier 24 H
Virgines Caste Paris, Bibl. Nat. n.a.l. 3126, ff. 84v-86v Sequenz über den Chor des Jungfrauen, die Christus folgen; MS Nevers
Virgines Caste Stuttgart Landesbibliothek, HB I asc. 95 (S XII) Sequenz über den Chor des Jungfrauen, die Christus folgen
Virgines Caste Karlsruhe, Badische Landesbibliothek, Blasien 102, ff. 198-199 (S. XIII) ohne Anfang; Sequenz über den Chor des Jungfrauen, die Christus folgen
Virgines Caste St. Gallen, Stiftsbibliothek 383, 109-16 (S. XIII) Sequenz über den Chor des Jungfrauen, die Christus folgen
Virgines Caste St. Gallen, Stiftsbibliothek 546, ff. 344-345v aus dem Jahre 1507; Sequenz über den Chor des Jungfrauen, die Christus folgen
Virgines Caste Sittin (Sion), Archive du Chapitre de Sion 29 (S. XIII) Sequenz über den Chor des Jungfrauen, die Christus folgen
Virgines Caste Sittin (Sion), Archive du Chapitre de Sion 48, ff. 76v-79v (S. XIV) Sequenz über den Chor des Jungfrauen, die Christus folgen
Virgines Caste Sittin (Sion), Archive du Chapitre de Sion 78, 335-43 (S. XVI) Sequenz über den Chor des Jungfrauen, die Christus folgen
Virgines Caste Limoges Bibl. Mun. 2, ff. 241-242 (S. XIII) Sequenz über den Chor des Jungfrauen, die Christus folgen
Virgines Caste Fribourg, Kapitelsarchiv, Sankt Niklaus 14, ff. 193-194v (S. XVI) Sequenz über den Chor des Jungfrauen, die Christus folgen
Virgines Caste Fribourg, Kapitelsarchiv, Sankt Niklaus 16, ff. 82v-86 (S. XVI) Sequenz über den Chor des Jungfrauen, die Christus folgen
Virgines Caste Fribourg, Bibl. Cantonale et universitaire MS L 292 f. 188v (S XIV) Sequenz über den Chor des Jungfrauen, die Christus folgen
Virgines Caste Fribourg, Bibl. Cantonale et universitaire MS L 536, ff. 181-183 (S. XV) aus Sittin; Sequenz über den Chor des Jungfrauen, die Christus folgen
Virgines Caste Douai Bibl. Mun. 124, ff. 103-103v (S. XV/XVI) aus Aix; Sequenz über den Chor des Jungfrauen, die Christus folgen

Als verschollen angesehene Manuskripte

Werk Manuskript
Briefwechsel exemplar Nanneticum; Manuskript aus dem Paraklet stammend, das Marie de la Rochefoucauld gehörte; verwendet von F. Amboise
Briefwechsel exemplar Victorianum; wohl Manuskript aus Saint-Victor; laut Amboise identisch mit exemplar Nanneticum
Briefwechsel Manuskripte aus dem Paraklet, von Heloisa stammend; F. Amboise: "Sed in Paracletensi quod et auctius ubique passim, sequentia reperimus, et videntur Heloissae"
Briefwechsel d'Amboises Exemplar des Abtes von Tiron, Philippe Desportes (verst. 1606)
Homilien "divini officii homiliae" aus dem Besitz der Äbtissin des Paraclet Marie de la Rochefoucauld, vermutlich auch Sermones, von Amboise erwähnt
Opuscula varia ex Navarrana bibliotheca; erwähnt von Amboise
Römerbriefkommentar laut d'Amboise ein Manuskript vom Mont-Saint-Michel (in periculo maris), welches Duchesne von Jacques Sirmond (1559-1651)erhalten hatte
Briefwechsel Duchesnes Kopie aus dem Besitz von Papire Masson; Massons Annalium libri quatuor (Paris, 1577), basiert auf Otto von Freising und einer Predigtsammlung aus der Sorbonne; Amboise kopierte "Homiliae ex Sorbonico gymnasio celeberrimo"
Sermones verwendet von d'Amboise: "Ex veteri cod. MS. nobilissimi viri Francisci Ambosii, Regis in sanctiore consistorio consiliarii..."
Sic et Non aus St. Germain des Prés; laut "Histoire litteraire" von 1763 (siehe oben)
Petri Abaelardi doctrina laut "Histoire litteraire" von 1763 (siehe oben)
Elucidarius: (= Honorius of Autun) laut "Histoire litteraire" von 1763; Martene/Durand, Anecd. 5 (Paris, 1717), 1362: "Reperimus in veteri codice MS. monasterii B. Marie de Fontanis in dioecesi Turonensi Abaelardi Elucidarium..."


[Bibliographie] [Zum Seitenanfang]